İyi Bir Tiyatro Seyircisi Nasıl Olunur?
Tiyatro seyircisi, tiyatronun vazgeçilmez bir bileşeni. Öyle ki yapılan oyun tasarımları seyirciyi oyuna nasıl dahil etmeli, seyirci oyuna hangi uzaklıkta olmalı gibi sorular üzerinden yapılıyor.
Tiyatroyu diğer sanatlardan ayıran en önemli nokta direkt olarak seyirci önünde canlı olarak sergilenmesi. Bu anlamda tiyatro seyircisinin rolü daha da anlam kazanıyor. Belli bir noktadan sonra tiyatro seyircisi oyunun bir parçası haline geliyor ve onunla birlikte hareket ediyor. Bu yüzden oyun izlemeye gelen seyircilerin davranışları çok önemli. Peki iyi bir tiyatro seyircisi nasıl olunur?
Tiyatro Seyircisinin Dikkat Etmesi Gerekenler
Tiyatro seyircisinin oyuna gitmeden önce dikkat etmesi gereken belli başlı noktalar var. Bunlardan ilki gideceği oyunu önceden araştırmak. Oyunun konusu, kaç kişilik olduğu ve hangi saatte nerede oynandığını bilmesi çok önemli. Böylece oyuna geç kalmamış ve hem oyuncuları hem de diğer seyircileri rahatsız etmemiş olur. Genelde her tiyatro sahnesi oyun saatinden beş dakikaya sonraya kadar seyirci alır. Eğer bu süre aşılmışsa tiyatro seyircisinin ısrar etmemesi ve tiyatro çalışanlarını zor durumda bırakmaması önemli. Oyun saatine yetişmek seyircinin sorumluluğunda olan bir durum. Bu yüzden trafiğin durumuna göre yola çıkıp oyundan 15 dakika önce fuaye alanında bulunmakta fayda var.
Oyuna girmeden önce tüm ihtiyaçlarınızı karşıladığınızdan emin. Yemek veya tuvalet ihtiyacını oyun sırasında gidermek mümkün olmayacağı için bu tarz ihtiyaçlar oyun öncesi halledilmeli. Tiyatro seyircisinin oyun öncesi dikkat etmesi gereken bir önemli nokta da telefon veya bu tarz elektronik cihazları sessize almış olmak ya da kapatmak. Oyun sırasında çalan telefon sesi ya da titreşim oyunun tüm gidişatını etkileyerek hem seyirciyi hem de oyuncuyu olumsuz etkileyecektir.
Tiyatro seyircisinin oyuna gitmeden önce oyunu araştırması oyun sırasında yaşanabilecek olası tatsız durumları engelleyebilir. Örneğin kapalı alan fobisi olan ya da fazla ışığa hassas olan seyirciler oyun sahnelenirken fenalaşabilir. Bu anlamda gitmeyi düşündüğünüz oyunu daha önce giden insanlara sormayı ya da internetten yorumlarını okumayı tercih edebilirsiniz. Bununla birlikte durumunuzu açıklayarak sahne yetkililerinden bilgi almanız da mümkün. Son olarak pandemi koşullarını da göz önüne alırsak küçük belirtileriniz bile olsa oyuna gelmeyi erteleyin.
Oyun sırasında ise en önemli nokta sessizliği bozmamak. Fısıldaşmak, su şisesiyle ses çıkarmak ya da yiyecek içecek şeyler tüketmek dikkatleri dağıtabilir. Telefon veya başka cihazlarla fotoğraf çekmek hem telif hakları ihlaline hem de oyuncuların dikkatinin dağılmasına yol açar. Oyunu çok beğendiğiniz için yorum yapmak isteyebilirsiniz ancak bu yorumları oyun sonrasına saklamak en iyisi. Oyun sahnelerken yapılan sesli yorumlar tüm odağı dağıtabilir.
Muhsin Ertuğrul’dan Tiyatro Adabı
Son olarak usta Muhsin Ertuğrul’un tiyatro adabı adlı broşüründen birkaç maddeyi paylaşalım. Zamanla her şey değiştiği gibi tiyatro ve tiyatro seyircisinin rolü değişiyor. Yine de ustaya kulak vermekte fayda var.
- Tiyatro eğlence yeri değil, büyüklerin mektebidir.
- Tiyatroya mümkün mertebe temiz giyinilip gidilir ve gürültüsüzce bir mevkiye oturulur.
- Perdenin açılacağını ihbar eden işaretten sonra perde kapanıncaya kadar artık bir kelime konuşulmadan yalnız eser dinlenir. Bir milletin bilgi ve anlayış seviyesi, sanat eserlerine ve sanatkarların gösterdiği alaka ile ölçülür.
- Tiyatroda sigara içmek doğru değildir. Fakat mecburiyetse perde aralarında içilir.
- Perde aralarındaki istirahat müddetleri evvelce tayin ve ilan edilmiştir. Sabırsızlanmak bu müddeti kısaltmaz.
- Islık çalmak ve ayakları yere vurarak alkışlamak, takdir etmek değildir.
Kaynak:
https://www.themagger.com/tiyatro-adabi/
https://asf.net/wp-content/uploads/2020/05/how-to-be-a-great-audience-member.pdf