Tiyatro kurslarında sizi neler bekliyor?

Gerek velilerin çocuklarına aldırmak istedikleri bir eğitim olmasıyla gerek yetişkinlerin ilgilerini çeken bir sanat dalı olmasıyla tiyatro kurslarına olan ilgi her zaman yüksek. Tiyatro eğitimi almak isteyen herkesin kendine göre farklı nedenleri var. Peki tiyatro eğitiminden ne beklemeli? Tüm tiyatro eğitimleri birbirinin aynısı mı? Farklı yöntemler izleyen, farklı hedefler amaçlayan eğitimler yok mu?

Günümüzde tiyatro (oyunculuk) eğitiminin pek çok çeşidi mevcut. Her kurum kendi içinde sahip olduğu uzmanlıklara göre farklı içeriklerde tiyatro eğitimleri açıyor. Bu farklılıklara çoğunlukla yetişkinlere yönelik eğitimlerde rastlıyoruz. Çocuklar için tiyatro eğitimi, bilişsel ve pedagojik nedenlerden dolayı genellikle yaratıcı drama eğitimleri şeklinde gerçekleştiriliyor. 

Tiyatro kurslarında çocuklara yönelik eğitim

Çocuklar için eğitimin temeli, çoğunlukla hedef kitledeki çocukların yaşlarına göre belirleniyor. Her yaş grubunun odaklanma süresi, algılama biçimleri ve ilgi gösterdikleri konular pedagojik olarak farklılık gösterdiği için eğitimin içeriği de buna göre şekilleniyor.

Çocuklar için tiyatro eğitimi dediğimizde aslında daha çok drama eğitiminden söz ediyoruz. Burada eğitici drama ve yaratıcı drama adı altında farklı drama metotlarından ve yaklaşımlarından bahsedebiliriz. Eğitici drama ya da eğitimde dramaya, pedagojik drama da deniliyor. Çocukların pek çok konudaki eğitimine yönelik kullanılıyor. Eğitici drama çocukların psikolojik gelişimlerini hedeflemesinin yanında, yaratıcılık yeteneğini kazandırmayı da amaçlıyor. Bu noktada eğitici drama ile yaratıcı dramanın arasındaki fark, eğitici dramanın amacının oyun yaratmaktan ziyade çocuğun bir konuda eğitilmesi, diyebiliriz.

Yaratıcı dramaya gelecek olursak; esas hedefi çocukların oyun yoluyla hayal gücünü geliştirmek, yaratıcılığını artırmak, kendilerini ifade etmelerini geliştirmek oluyor. Yöntemsel olarak da merkezine oyunu yerleştiren drama etkinliklerini içeriyor. Çocuklar hayatı ve çevresini öğrenirken de direkt oyun yoluyla bu keşfi sürdürüyor. Bu nedenle oyun, yöntem olarak etkili ve kalıcı bir deneyim sunuyor.

Yaratıcı drama eğitiminin faydalarını şöyle sıralayabiliriz:

• İletişim becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
• Kendilerini ifade etme becerilerini geliştirir.
• Grup çalışmalarında, diğer bireyleri dinlemelerini, sorun çözmelerini, eleştirel düşünmelerini geliştirir.
• Yaratıcılıklarını destekler.
• Kendilerini tanımalarını sağlar.
• Sanatsal bir bakış açısı kazandırır.

Yöntemsel olarak yaratıcı drama eğitimi nelerden oluşmalı peki? Genel hatlarıyla içeriğinde ısınma, kaynaştırma, konsantrasyon ve değerlendirme çalışmaları bulunuyor. Bu çalışmaları biraz detaylandıracak olursak… Dramatik oyun içinde dramatizasyon çalışmaları, öykü kaynaklı drama, gölge oyunu, kukla, maske, yaratıcı hareket ve dans, pandomim, tekerlemeler, fotoğraf canlandırma çalışmaları gibi içeriklerden oluşuyor. 

TİYATRO KURSLARINDA YETİŞKİNLERE YÖNELİK EĞİTİMLER

Yaratıcı drama

Yaratıcı drama bir keşif yolu olarak da tecrübe edilebiliyor. Tıpkı çocuklarda kullanıldığı gibi yetişkinlerde de yaratıcı drama kişinin kendini keşfetme yolculuğu açısından pek çok farklı drama teknikleriyle kişiye rehberlik ediyor. Kendini ifade etmede, yaratıcılığı geliştirmede, grup çalışması anlamında birtakım yetiler kazanmada ya da var olan yetileri geliştirmede de oldukça faydalı. Yöntemsel olarak drama içeriği yetişkinlerde de aynı düzene sahip. Her bir ders kişileri hem zihinsel hem fiziksel olarak hazırlayan ısınma çalışmalarıyla başlıyor.

Dersler daha sonra drama yöntemleriyle devam ediyor. Bunlara verilebilecek bazı örnekler şöyle: Canlandırmaları içeren doğaçlama çalışmaları, şimdiki zaman ve geçmiş zaman ilişkilerine değinen geriye dönüş çalışmaları ve tamamlanmamış yazı, resim, şiir gibi materyalleri öğrencilerin tamamlaması yoluyla hayal gücünü harekete geçiren çalışmalar vb… Her bir dersin sonunda değerlendirme de yapılır. Bu kısım kişilerin hem kendini hem dersi değerlendirmesi yoluyla farklı bir açıdan bakmalarını, eleştirel yaklaşmalarını sağlıyor. 

Tiyatro oyunculuk kursları

Tiyatro ve oyunculuk kursları, oyuncu olmak isteyenler kadar kendini donanımsal olarak geliştirmek isteyenler tarafından da oldukça ilgi görüyor. Bu kurslar içerikleri bakımından pek çok şeyi kapsıyor. Temelinde insan faktörü üzerinden ilerleyen bu kurslarda; diksiyon çalışmaları, ses – nefes, dans – hareket, temel düzeyde şan, doğaçlamalar, karakter analizleri, metin çalışmaları gibi pek çok ders bulunuyor. Her bir oyunculuk kursunun ders programlarının da birbirinden farklı olabileceğini unutmamak gerek.  

Bir tiyatrocunun (oyuncunun) her şeyden önce kendini doğru ifade edebilmesi ve bedenine hakim olabilmesi gerekiyor. Bunun için de diksiyon çalışmaları, nefes eğitimi, ses çalışmalarıyla birlikte, hareket ve dans çalışmaları yapılıyor. Fonetik bilgisi, telaffuz çalışmaları, nefes egzersizleri ve diyaframı doğru kullanmayı öğrenme de en önemli derslerin başında geliyor. Bunun yanında fiziksel gerginliklerin keşfedildiği, rahatlamaya odaklanılan, herkesin bedenini ve kronik davranış formlarını gözlemleyip keşfettiği çalışmalar da hareket ve beden derslerinin konuları arasında.

Doğaçlama çalışmaları oyunculuk eğitiminin oldukça önemli bir kısmını oluşturuyor. Bu çalışmalarda, verilen bir konu üzerinden belli bir kişi sayısıyla doğaçlama bir oyun oluşturulması istenebildiği gibi farklı çalışmalar da yapmak mümkün. Aksiyon reaksiyon ilişkilerini fark etmek, kolektif çalışmalara yönlendirmek, oynamaya alıştırmak, izlenme durumuna geçişi rahatlatmak ve diğer oyuncuları dinlemeyi öğrenmek adına oldukça geliştirici farklı varyasyonlar da uygulanıyor.

Tiyatro oyunculuk kurslarında belli bir düzeye geldikten sonra yazılı oyun metinleri üzerinden çalışmalara geçiliyor. Eğitmenin gruptaki kişi sayısı ve cinsiyet dağılımına göre belirleyeceği uygun metinler üzerinden okumalar yapılabiliyor. Ardından bir oyun seçilip okuma yapılırken bir yandan da metin analizlerine geçilmiş oluyor. Bu aynı zamanda dramaturjinin ne olduğunu, nasıl uygulandığını öğretmesi açısından da  önemli. Bu çalışmalarla birlikte katılımcılar, karakter analizinden metindeki sahnelere bakış açısına, ezber yapmadan dekor ve kostüm tasarımına kadar pek çok alanda bilgi sahibi olabiliyor. 

Kamera önü oyunculuk kursları

Adından da anlaşılacağı üzere bu kurs, kamera önü oyunculuk tekniklerini kapsıyor. Kamera, oyun alanı açısından ve seyirciye geçen oyunu etkilemesi bakımından oldukça farklı bir kavram. Bu eğitim, kamera açıları ile birlikte hareket etmek, kameranın hassasiyetleri, jest ve mimiklerin oyunculuktaki etkileri, aksiyon reaksiyon ilişkileri ve zamanlamalar gibi faktörler üzerine yoğunlaşıyor.

Dramatik yazarlık kursları

Dramatik yazarlık kurslarındaysa hedef, yazı yazmaya bir bakış açısı geliştirmeyi ve yazının katmanlarını öğretmek. Yaratıcı yazarlık, dramatik yazarlık, oyun yazarlığı gibi isimlerle açılan bu eğitimler, halihazırda yazan birinin kendini daha da geliştirmesine, hiç yazmayan birinin de yazmaya başlamasına olanak sağlıyor. Kursun içeriğinde neler bulunuyor peki? Konu seçimi, olay örgüsü, çatışma, karakter yaratımı, yazım teknikleri bu kursun içeriklerinden sadece bir kısmını oluşturuyor diyebiliriz.

Hikaye anlatıcılığı kursları

Hikaye anlatımı için gereken donanımların bir kısmı tiyatro eğitimlerinden de rastladığımız içerikler. Diksiyon, ses nefes kontrolü, ses tonu, beden kullanımı hikaye anlatıcılığında da oldukça önemli. Bu nedenle bu içerikler hikaye anlatıcılığı kurslarında mutlaka bulunuyor. Bunun yanında iyi bir hikaye anlatısıcında bulunması gereken diğer özellikler üzerine içerikler detaylanıyor. Hafıza teknikleri, hikayeler üzerinden zaman mekan yaklaşımları, uzam yaratma, sebep sonuç ilişkileri kurma üzerine yetenekleri geliştiren eğitim içerikleri bunlardan bazılarını oluşturuyor.

Audition teknikleri kursları

Bu kurslar, daha ziyade audition’lara diğer adıyla oyuncu seçmelerine hazırlık sürecine odaklanıyor. Audition’lar bir oyuncuyu kısa bir süre içerisinde seçmek üzerine kurulu olduğu için verilen bu kısa zamanda oyuncunun kendini en etkili şekilde ifade edebilmesi oldukça önemli. İşte seçmelerde daha etkili olabilmek için ne gibi faktörlere dikkat edilmesi gerektiğini bu kurslarda bulmak mümkün. Kamera önü oyunculuk seçmelerinde dikkat edilmesi gereken teknikler ile tiyatro seçmeleri için gereken teknikler benzerlik gösterdiği gibi farklılıklar da olabilir. Kamera önü oyunculukta beden kullanımı zaman zaman daha az önem taşırken tiyatro seçmelerinde oyuncu daha geniş perspektiften değerlendiriliyor. Audition kursları genel olarak kamera önü seçmelerine odaklansa da bir seçmeye nasıl yaklaşılması gerektiğini anlamak açısından iyi bir pencere açabiliyor. Girilecek seçmeye göre nasıl davranılması gerektiğini öğrenebileceğiniz bu kurslar, seçmelerde sizi bir adım öne taşıyabilir.